Twaalf Turkse weekendscholen in Nederland, minister zit ermee in zijn maag
13 februari 2019Er komen twaalf Turkse weekendscholen in Nederland, gefinancierd door Turkije. Het Nederlandse kabinet zit ermee in zijn maag, want de scholen kunnen niet verboden worden. Wel komt er een onafhankelijk onderzoek naar alle scholen die door andere landen worden gefinancierd.
“Waar de zorgen zitten is dat het de integratie kan belemmeren. Vanuit de gedachte dat mensen met hun rug naar de maatschappij komen te staan. We weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. Dat is natuurlijk niet goed voor de integratie en daar heb ik mijn zorgen over”, zegt minister Koolmees.
De Turkse president Erdogan kondigde vorig jaar een groot project aan om Turken in andere landen de Turkse taal en cultuur te onderwijzen. Van de achttien aanvragen, heeft Turkije er nu twaalf goedgekeurd. Per goedgekeurde aanvraag wordt er door Turkije een subsidie van tussen de 8000 euro en 16.500 euro gegeven, voor een tot drie klassen.
“Wat ik wel positief vind, is dat de Turkse overheid transparant wil zijn en alles wil delen over het lesmateriaal”, zegt Koolmees. “Tegelijkertijd zijn er meer informele scholen waar we ons zorgen over maken en beter zicht op willen. Daarom starten we een verkenning.”
Het kabinet wil in beeld brengen hoeveel leerlingen informeel les krijgen, wat het lesprogramma is bij die cursussen en hoe de cursussen gefinancierd worden. “We willen daarbij kijken of er sprake is van ondemocratisch onderwijs. De volgende stap is kijken wat we kunnen doen om dat tegen te gaan.”
Geen toezicht mogelijk
Het is zoals gezegd niet mogelijk om de scholen te verbieden. Ook is toezicht door de onderwijsinspectie niet mogelijk, omdat de scholen niet door de Nederlandse overheid bekostigd worden. Volgens de minister moet de discussie over of dit wenselijk is daarom met name op lokaal niveau plaatsvinden, met burgemeesters en gemeenten.
“Bij strafbare feiten kan de politie en het Openbaar Ministerie ingrijpen, maar vaak is daar geen sprake van. Het gaat meestal om dingen die we liever niet willen in Nederland. Daartegen kunnen we op lokaal niveau met burgemeesters en de driehoek optreden, zodat het niet verkeerd gaat.”
Vaderland
Het is de bedoeling dat leerlingen tussen de 6 en 17 jaar op de Turkse scholen ongeveer vijf uur per weekend les krijgen: twee uur Turkse taalles, en drie uur geschiedenis, godsdienst, kunst en maatschappijleer. Het onderwijs is erop gericht om de Turkse identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland.
De NOS bracht vorige zomer naar buiten dat de Turkse overheid subsidies wil geven voor het opzetten van weekendscholen voor jonge Turken in het buitenland. De Tweede Kamer reageerde verontrust door het bericht. Premier Rutte zei dat het Turkse plan om weekendscholen in Nederland op te zetten “een ongemakkelijk gevoel” oproept, maar dat het kabinet ze niet op voorhand kan verbieden.
“Ik begrijp de zorgen van de Kamerleden om een vinger aan de pols te houden en dat gaan we ook doen”, stelt Koolmees.