Uitbraken in het buitenland tonen aan hoe dodelijk de mazelen is
14 februari 2019In politiek Den Haag klinkt de roep om vergaande maatregelen tegen ouders die hun kinderen niet inenten. Ook buiten Nederland is er felle discussie over de weerstand tegen vaccineren. In bijvoorbeeld de Filipijnen en Oekraïne heeft de angst voor inenten bijgedragen aan een dodelijke mazelenepidemie.
Sinds begin dit jaar zijn er in Oekraïne acht mensen gestorven door het virus. Alleen al vorige week hebben zo’n 3100 mensen daar de besmettelijke ziekte opgelopen. De Oekraïense overheid strijdt al jaren tegen een enorme toename van het aantal patiënten.
Verdrievoudigd
Deze stijging wordt grotendeels toegeschreven aan de oorlog en een politieke crisis. Maar de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) constateert ook een verband met de toegenomen weerstand tegen vaccinaties. Vorig jaar kregen zo’n 53.000 mensen in Oekraïne mazelen. Dat is ongeveer de helft van het totaal aantal gevallen in heel Europa – dat tussen 2017 en 2018 is verdrievoudigd volgens de WHO.
Op de Filipijnen zijn inmiddels zeker 70 mensen, voornamelijk kinderen, gestorven aan mazelen. Ook daar krijgt de ziekte steeds meer voet aan de grond. Volgens de autoriteiten is het aantal patiënten met 122 procent gestegen in vergelijking met januari vorig jaar.
‘Angst aangewakkerd’
Steeds minder mensen maken er gebruik van gratis inentingen. Ze zijn bang dat vaccineren hun kinderen juist kwaad doet, kritiek die ook hier in Nederland en de rest van Europa te horen is.
De Filipijnse overheid beschuldigt een jurist ervan de vaccinatieangst te hebben aangewakkerd. Advocaat Persida Acosta heeft de afgelopen jaren op tv verkondigd dat het vaccin tegen dengue (knokkelkoorts) zelfs dodelijk is voor kinderen.
Hoewel deze claim nooit is bewezen, heeft het wel geleid tot weerstand tegen vaccineren. Volgens Unicef is de vaccinatiedekkingsgraad voor mazelen in de Filipijnen gedaald van 88 procent in 2014 tot 73 procent in 2017.
Ook angst in Nederland
Volgens de WHO is het cruciaal dat minimaal 95 procent van de bevolking ingeënt is. In dat geval kan het virus zich namelijk nauwelijks verspreiden en is de kans op een epidemie minimaal.
In Nederland is het percentage mensen dat gevaccineerd is tegen kinderziekten gedaald tot 92 procent. Een groeiende groep ouders denkt dat inenten gevaarlijk is. Volgens hen zou het dodelijk kunnen zijn en autisme veroorzaken. Daarnaast leven er binnen sommige religies bezwaren tegen vaccineren.
Ook de situatie in Madagaskar is een extreem voorbeeld van wat er kan gebeuren als te weinig mensen zijn ingeënt tegen de mazelen. Zeker 922 kinderen en jonge volwassenen zijn sinds oktober om het leven gekomen door de ziekte op het eiland.
In 2017 had slechts 58 procent van de bevolking de mazelenprik gekregen. Inmiddels hebben 66.000 mensen het virus. Vooral in dit soort arme landen zijn er flinke gevolgen voor patiënten. In combinatie met ondervoeding is de kans op overlijden of op aanvullende ziektes groot.
In Nederland is de kans dat iemand met mazelen overlijdt kleiner dan een op 10.000, volgens het RIVM. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2013.