Van vrolijke Française tot Syriëganger, en nu een veiligheidsdilemma voor Frankrijk
21 februari 2019Er bestaan twee beelden van Émilie König. De eerste foto is van onbekende datum maar moet zo’n vijftien jaar geleden zijn genomen: een lachende jonge vrouw, in haar woonplaats Lorient in Bretagne.
Het tweede beeld is van een jaar geleden. Dezelfde Émilie König werd toen gefilmd in Syrië waar ze zich had aangesloten bij terreurbeweging IS. Ze oogt vermoeid en heeft wallen onder haar ogen.
Twee keer hetzelfde gezicht, maar het zijn twee compleet andere werelden.
König is vandaag de dag één van de meest gezochte Franse IS-aanhangers. Ze zou vanuit Syrië Fransen hebben geronseld voor de terreurbeweging. De Amerikanen en de Verenigde Naties zetten haar op een zwarte lijst.
Ooit was ze een jonge Française voor wie de wereld aan haar voeten lag. Maar het leven pakte slecht uit voor König. Haar eerste partner was een drugscrimineel die haar mishandelde. Ze bekeerde zich tot de islam, ging een nikab dragen en radicaliseerde.
“Ze was vooral boos, boos op Frankrijk en op alles wat er misging in haar leven”, zegt sociologe en documentairemaakster Agnès de Feo. Zij volgde en sprak König veelvuldig in 2011 en 2012. “De radicale islam was voor haar een nieuwe identiteit, het bood stabiliteit.”
Kort nadat De Feo haar sprak vertrok König naar het IS-kalifaat. Haar twee kinderen liet ze achter. Ze sloot zich bij IS aan, filmde zichzelf met een kalasjnikov en vond in oorlogsgebied een nieuwe partner met wie ze drie kinderen kreeg.
Een jaar geleden – het kalifaat was uiteen aan het vallen en IS leed verliezen – werd de Bretonse gearresteerd door de Koerden. Ze zit nu in een gevangenkamp in Noord-Syrië met nog zo’n 150 andere Franse jihadisten: zo’n 50 volwassenen en 100 kinderen.
“We hebben de keus gemaakt deze mensen terug te halen naar Frankrijk”, zei minister van Justitie Nicole Belloubet enkele weken geleden. “Iedereen die terugkeert naar Frankrijk vanuit Irak of Syrië zal hier worden aangehouden, voorgeleid aan justitie en gestraft”, zei minister van Binnenlandse Zaken Christophe Castaner.
Meer terreur
Frankrijk wil dat de jihadisten hun straf niet ontlopen. De Koerden willen hun gevangenen namelijk vrijlaten, zodra de Amerikanen zich terugtrekken uit Syrië. En als ze vrijkomen, verdwijnen ze en kunnen ze misschien wel eens doorgaan met terroristische activiteiten, vreest Parijs. Daarom is het beter ze op te halen uit Syrië en te berechten, is de gedachte.
“Wij zijn het daarmee volstrekt oneens”, zegt Pierre-Henri Dumont van de rechtse oppositiepartij Les Républicains. “Het risico is namelijk dat ze lichte straffen krijgen. Franse rechters hebben grote moeite om bewijzen te vinden voor misdaden die ze in Syrië hebben begaan.”
Doorgaans zouden de jihadisten daarmee al na zes tot acht jaar weer vrijkomen, zegt Dumont. “Bovendien hebben we nog geen goede de-radicaliseringsprogramma’s voor deze mensen. Alle experimenten die we tot nu toe hebben gedaan, werken niet goed. Daarmee blijven deze moslimextremisten dus een gevaar.”
‘Spijt’
In Parijs heeft de regering nog geen knoop doorgehakt over een terugkeer van de Franse jihadisten, ondanks de stellige woorden van de minister van Justitie. Het is een ‘serieuze optie’ om via een luchtbrug de 150 IS-aanhangers uit Syrië te evacueren en over te vliegen naar Frankrijk, wordt nu gezegd.
König heeft via haar Franse advocaat al laten weten dat zij graag terug wil naar Frankrijk, met haar drie kinderen. Ze heeft spijt en is bereid om berecht te worden, liet haar moeder huilend aan de Franse pers weten.