‘Brexit dankbaar voor cartoonist, maar het komt me ook mijn neus uit’
24 februari 2019In het rommelige kantoor van Steve Bell (67) struikel je over boeken, dozen waterverf en oude cartoons. Hij brengt er elke dag uren door. Peinzend, schetsend en schrappend. “De dag begint met het lezen van een stapel kranten en het kijken naar het nieuws op televisie. En dan ga ik zitten en proberen. Totdat er weer een cartoon uit komt rollen.”
Bell won verschillende prijzen voor zijn politieke tekeningen. Hij werkt al ruim dertig jaar voor de Britse krant The Guardian en is één van de bekendste cartoonisten van Groot-Brittannië. Maar ook al zit hij veertig jaar in het vak, nog niet eerder was er een onderwerp dat zijn werk zo domineerde als brexit.
“Ik heb nog nooit zoiets krankzinnigs meegemaakt”, zegt hij:
Bell is, net als The Guardian, behoorlijk links. En hij steekt zijn woede over brexit niet onder stoelen of banken. “Ik heb er een heel dubbel gevoel over. Aan de ene kant is dit voor mij als cartoonist geweldig. De grappen komen je elke dag tegemoet. Maar aan de andere kant moet ik wel met deze onzin leven.”
Theresa May de zombie
Zo tekent Bell premier May altijd als een zombie. “Ze is al zo vaak opgestaan uit de dood. Iedereen heeft haar al talloze keren afgeschreven. Maar ze zit er nog steeds. Kijk, het is mijn werk om politici te beledigen. Om controverse te veroorzaken. Dus je moet prikkelen. Je wil dat de lezer een paar seconden stilstaat en nadenkt. Of lacht. Of allebei. Als dat lukt is het een goede cartoon.”
Het zijn gouden tijden voor cartoonisten in Groot-Brittannië, erkent ook Tim Benson. Hij is eigenaar van een politieke cartoongalerie in Londen. “De enige in zijn soort ter wereld”, zegt hij trots. Benson schreef talloze boeken over cartoons. “Het is sinds de Tweede Wereldoorlog niet voorgekomen dat een onderwerp zo dominant was in cartoons”, zegt hij. “Voor brexit ging het nooit over de EU. Cartoonisten vermeden het onderwerp. Maar nu tekenen ze er elke dag over.”
Volgens Benson spelen cartoontekenaars nog altijd een zeer belangrijke rol in het politieke debat, zeker op dit moment. “Ze zijn op hun best in de meest dramatische tijden, zoals in tijden van oorlog. Brexit is ook zo’n belangrijk onderwerp, met elke dag weer een andere, onverwachte wending. Dat is voor cartoonisten het moment waarop ze op hun best zijn.”
‘Fuck off’
En daarbij helpt het volgens Benson ook dat de politieke hoofdpersonen van dit moment vrij atypische politici zijn. “Kijk naar Boris Johnson, Jeremy Corbyn of Theresa May. Cartoonisten hadden zich niks beters kunnen wensen. Het zijn onuitputtelijke bronnen van inspiratie.”
Al snakt Steve Bell naar een tijd waarin hij eindelijk weer eens iets anders kan tekenen. Brexit komt hem steeds meer zijn neus uit. Want ook al zijn het misschien gouden tijden, hij moet wel elke dag weer met een nieuw idee komen. “Het zou een zegen zijn als ik het woord brexit niet meer hoef te gebruiken. Maar ik vrees dat het maar door blijft gaan en door blijft gaan. Het liefst zou ik willen zeggen: fuck off.”